'De Hoge Raad van Adel, het klinkt indrukwekkend'

Liesbeth Wytzes ontmoet voorzitter Hoge Raad van Adel Coen Schimmelpenninck van der Oije

Erkenning, inlijving, verheffing: drie manieren om een adelstitel te krijgen. Theoretisch dan. In werkelijkheid lukt het bijna niemand meer. De wet is streng - en anders de Hoge Raad van Adel wel. Voorzitter baron Schimmelpenninck van der Oije 'We moeten achterdochtig zijn: er zijn weleens vervalsingen geweest.'

Wie om wat voor reden dan ook denkt het recht te hebben een titel te voeren en zich van adel te noemen, krijgt dat niet zomaar gedaan. Die moet zijn bewijzen - zoals een zo omvangrijk en volledig mogelijke stamboom - overleggen aan de Hoge Raad van Adel. Die oordeelt uiteindelijk. De Hoge Raad van Adel bewaakt, met de wet in de hand, als een Cerberus de poorten van dat exclusieve gezelschap, de Nederlandse adel.

De Hoge Raad van Adel, het klinkt indrukwekkend. Het is dan ook, net als de Raad van State, de Algemene Rekenkamer en de Nationale Ombudsman, een Hoog College van Staat - een onafhankelijk adviesorgaan voor de overheid - zij het zeer klein. Het is nadrukkelijk géén belangenvereniging. Het kantoor is gevestigd in een mooi huis aan de keurige Haagse Nassaulaan. De Raad bestaat bijna alleen uit adel.

Voorzitter is al sinds 1991 Coen baron Schimmelpenninck van der Oije. Verder hebben zitting jonkvrouw M. van den Brandeler, jonkheer dr. F.K.M. van Nispen tot Pannerden, mr. H.C.R.M. baron de Wijkerslooth de Weerdesteijn.

Bron: Elsevier.nl

Reactie 1
Prins(es) De Bourbon de Parme

Volgens baron Schimmelpenninck van der Oije is de opname in de Nederlandse adel (1996) van de prins(ess)en De Bourbon de Parme, kinderen van prinses Irene, terecht. Maar reeds het NRC Handelsblad van 31 juli 1999 (voorpag.) berichtte, dat hun 'inlijving' erdoor was gedrukt. Aangezien de adel van Frankrijk (Bourbon) of van Italië (Parma) niet bij wet is erkend -want dat verlangt de Nederlandse Wet op de adeldom-, zou alleen Spaanse adeldom een grondslag opleveren voor inlijving hier als De Borbón Parma. Het Spaanse Ministerie van Justitie, dat geregeld een officiële adelslijst uitgeeft (getiteld: Grandezas y Titolos del Reino, Guía oficial) verklaarde echter dat noch prins Carel Hugo, noch een van zijn kinderen er tot de adel behoorde. De Hoge Raad van Adel is er al lang van op de hoogte, dat het allemaal niet klopt.

Dit voorbeeld maakt tevens duidelijk hoe ongelukkig de Wet op de adeldom uit 1994 is. De oudste Europese adel (44ste generatie, in mannelijke lijn) kan niet eens op rechtmatige wijze tot de adel van het Nederlandse Koninkrijk behoren. Verder is het merkwaardig dat (in het algemeen gesteld) leden van een jongere tak van een adellijk geslacht, die gewoonlijk niet op het stamhuis bleef wonen maar op den duur in andere landen terecht kon komen, zodoende meer kans maken op inlijving hier dan leden van de hoofdtak. Voor de personen in kwestie is dat pijnlijk.

Titus v. Bönninghausen, Amsterdam

Reactie 2
Geen Hoog College van Staat

De Hoge Raad van Adel is niet bij de Grondwet ingesteld en dus geen Hoog College van Staat, anders dan Liesbeth Wytzes stelt in het interview met de voorzitter van de Hoge Raad van Adel (19 januari). Ze typeert deze Coen Schimmelpenninck van der Oije als een ‘moderne baron die in niets doet denken aan het steriotiepe beeld van een bejaarde die in een vervallen huis droomt van voorbije glorie’. Maar hoe modern ben je:
- als je je eigen adelstandje krampachtig probeert af te sluiten voor vrije concurrentie in een standenloze samenleving ?
- als je met hele en halve verdichtsels vrouwen wilt blijven achterstellen bij mannen?
- als je bij inlijving van buitenlandse edellieden Indische adel achterstelt bij Deense, Duitse, Russchische of Spaanse adel?
- als je ad-hocbeleid en willekeur prefeert boven gelijkheid voor de wet?

Mij dunkt: dan is de Verlichting aan je voorbij geraasd. Deze charmante behoeder van naar binnen gericht verval zou niet tot zijn zeventigste moeten wachten om dan door cooptatie zijn eigen opvolger aan te wijzen. Nee, open sollicitatieprocedures voor nieuw elan en modern, non-discriminatoir beleid voor de adel.

J. Taets van Amerongen, Hilversum