Nog 323 famieljes telt het reservaat van adellijke geslachten in dit land, maar de Freiherren von Quast-Juchter en de Ritters von Lutter komen er voorlopig niet in. Afgelopen week bepleitten U. Quast en A.A. Lutter voor de Raad van State hun verzoek tot opname in de Nederlandse adel, vermoedelijk tevergeefs. Eerder had Binnenlandse Zaken hun rekest afgewezen.
Quast en Lutter behoren tot van oorsprong buitenlandse adellijke families die generaties lang in Nederland wonen. Zij hadden tot 1 augustus 1999 de tijd om een verzoek tot inlijving in te dienen, nadat in 1994 in de nieuwe Wet op het Adeldom een 'laatste kans'-periode van vijf jaar was vastgesteld. Daarna wachtte de definitieve verbanning naar het burgerdom. Nog zo'n twaalf families wachten op een uitspraak, maar ook zij krijgen te maken met de sinds 1994 veel strengere criteria: aanvragers moeten uit een land komen dat een vergelijkbaar adelsstatuut heeft en de adel moet er nog zijn erkend.
A.A. Ritter von Lutter, die overigens de telefoon gewoon opneemt met 'Ton Lutter', beroept zich bij zijn strijd om inlijving op het gelijkheidsbeginsel. In 1996 werden de kinderen van prinses Irene en Carlos de Bourbon de Parme opgenomen in de Nederlandse adel hoewel, volgens Lutter, het Spaanse adelsstatuut minder op het Nederlandse lijkt dan het Duitse, waaronder zijn eigen familie valt. 'Eerst doe je zo'n aanvraag omdat het je leuk lijkt. Als je merkt dat er sprake is van willekeur en mogelijk zelfs van misleiding van het parlement door de minister, dan wordt het een principiële kwestie.' Wordt hij weer afgewezen, dan gaat Lutter naar het Europese Hof.
Volgens J. Taets van Amerongen, van de werkgroep Adel en Familierecht, is in Nederland sprake van 'een niet te tolereren willekeur van de overheid', bij inlijvingsprocedures. Volgens Taets is daarbij vooral 'een goed Haags netwerk' van groot belang. Ook een band met de koningin scheelt, zoals in het geval van de Bourbon de Parme.
In Nederland wonen zo'n 10 duizend adellijke personen: prinsen, graven, baronnen en ridders - echte titels - en jonkheren - een predikaat. 80 Procent dankt zijn status aan koning Willem I, die tussen 1815 en 1825 de adelstand met 550 geslachten uitbreidde - waarvan bijna de helft is uitgestorven. Van de adellijke geslachten is 12 procent ouder, met de graven Van Coeverden (twaalfde eeuw) als oudsten.
Van Hollands blauw bloed is 8 procent buitenlands van oorsprong. Na 1994 slaagden nog maar drie families erin zich bij die laatste groep te voegen: de 'Deense' familie De Lange van Bergen, de 'Duitse Belgen' Von Devivere en de 'Spanjaarden' De Bourbon de Parme. Vlak ervoor kregen ook de van oorsprong Russische familie Von Ballusseck en de 'Duitse' Von Bungen en Von Ilsemann nog hun adelsbrief. Vooral de inlijving van de De Langes van Bergen viel de Nederlandse adel rauw op het dak. De familie stamt af van de Purmerendse oplichter Pieter Pergerrits, die in de 18de eeuw werd verbannen en zich met zijn wederrechtelijk verkregen fortuin in Denemarken een landgoed en een titel aanschafte.
Inlijving is de laatste manier om in Nederland nog aan een erfelijke titel te komen. Verheffing is in 1953 afgeschaft en de Nederlandse families die na genealogisch onderzoek kunnen bewijzen van adellijke afkomst te zijn en om 'erkenning' verzoeken, raken uitgeput. Rest één mogelijkheid: trouwen met een lid van het Koninklijk Huis. Taets van Amerongen: 'Prinses Christina is weer vrij.'
En dus dreigt op termijn uitsterving, zegt burger O. Schutte, secretaris van de Hoge Raad van de Adel, die de minister adviseert in adelszaken. 'Al zijn er nog genoeg grote adellijke families met tientallen stamhouders, zoals de Van Heekerens, de Roëlls en de Van Nispens.' Schutte zit er niet mee. 'Een titel is toch niet meer dan de betekenis van vroegere generaties projecteren op jezelf. Adel is eigenlijk gewoon discriminatie.'
Overigens zou de Nederlandse adel een geweldige injectie krijgen wanneer het initiatief-wetsvoorstel van de CDA'ers Van Wijmen en Ross-Van Dorp wordt aangenomen, dat overerving via de vrouwlijke lijn zou toestaan. Schutte: 'Dan is binnen een paar generaties heel Nederland van adel.' Taets van Amerongen zou de wijziging niettemin toejuichen: hij voert de naam van zijn moeder en zou zich dan eindelijk ook baron mogen noemen.
Van onze verslaggever Bert Wagendorp - Copyright: de Volkskrant
No comments:
Post a Comment